Liczba atomowa, oznaczana symbolem (Z), jest podstawową cechą atomów pierwiastków chemicznych. 

 Definicja
– Liczba atomowa (Z): To liczba protonów znajdujących się w jądrze atomu.

Znaczenie liczby atomowej
1. Identyfikacja pierwiastka: Liczba atomowa określa, jaki to jest pierwiastek. Na przykład, wodór ma (Z = 1), co oznacza, że każdy atom wodoru ma jeden proton w jądrze, podczas gdy tlen ma (Z = 8), czyli jego atomy mają osiem protonów.
2. Właściwości chemiczne: Liczba atomowa determinuje chemiczne właściwości pierwiastka, ponieważ liczba protonów w jądrze określa również liczbę elektronów w neutralnym atomie. To rozmieszczenie elektronów wokół jądra atomowego decyduje o tym, jak atomy oddziałują z innymi atomami i jak tworzą związki chemiczne.
3. Układ okresowy: W układzie okresowym pierwiastki są ułożone według rosnącej liczby atomowej. Ta kolejność odzwierciedla cykliczność właściwości chemicznych pierwiastków.

Przykłady
– Wodór (H): (Z = 1). Każdy atom wodoru ma jeden proton w jądrze.
– Hel (He): (Z = 2). Każdy atom helu ma dwa protony.
– Sód (Na): (Z = 11). Każdy atom sodu ma jedenaście protonów.

 Izotopy
Izotopy to atomy tego samego pierwiastka (czyli mające tę samą liczbę atomową), ale różniące się liczbą neutronów. Na przykład, izotopy węgla to:
– Węgiel-12 (C-12): 6 protonów i 6 neutronów.
– Węgiel-14 (C-14): 6 protonów i 8 neutronów.

 Rola liczby atomowej w chemii i fizyce
– Chemia: Liczba atomowa określa, ile elektronów ma atom w stanie neutralnym, co wpływa na jego zdolność do tworzenia wiązań chemicznych.
– Fizyka: Liczba atomowa jest kluczowa dla zrozumienia struktury jądra atomowego oraz procesów takich jak reakcje jądrowe i rozpady promieniotwórcze.